วิญญาณขบถ นั้นคล้ายว่าเป็นอุดมคติของคนวัยหนุ่มสาวเสมอมา แต่แท้จริง คือพลังอันลึกซึ้งที่ซ่อนเร้นอยู่ภายในปัจเจกชนทุกผู้ทุกนาม คือพลังขับเคลื่อนจิตวิญญาณไปสู่การแสวงหาคำตอบ และความอิสระที่แท้ สุดแต่ว่าปัจเจกชนผู้นั้นได้ตั้งคำถามสำหรับตนเองเช่นไร  

การขบถ จึงมิใช่ความคิดสุดขั้วที่มุ่งทำลายล้าง หากเป็นเพียงความท้าทายอันหนักหน่วงต่อการสละทิ้งคำตอบซึ่งฉาบทาด้วยมายาคติที่สังคมมอบให้แก่เรา สละทิ้งซึ่งจารีต ระเบียบประเพณีที่เข้มแข็งของสังคมอันคับแคบ แล้วแสวงหาคำตอบในอุดมคติอย่างเสรี เสมือนดั่งการติดหางเสือเรือให้เดินทางได้ถูกตรงต่อวิถีแห่งโลกที่แท้จริง ‘ก็ในเมื่อสังคมโดยรวมมีความโน้มเอียงไปในทาง อธรรมมากขึ้น ในกรณีนี้ ผู้หนึ่งผู้ใดใช้ความคิดจะปรับตนเองเข้าสู่ทางธรรม หรือปรับปรุงสังคมให้หันไปในวิถีแห่งธรรม ผู้นั้นมักถูกสังคมดูหมิ่น เย้ยหยันว่า… เป็นคนนอกรีต ...’ [2]  ... เป็นขบถ

คำถาม จึงอยู่ที่เราแต่ละคน ว่า… เราเคยเหลียวดูตนเองและสรรพสิ่งรอบตัว แล้วตั้งคำถามขึ้นในใจ บ้างหรือไม่ ? เราจะยอมรับคำตอบที่มีอยู่เดิม แล้วใช้ชีวิตตามคุณค่าแห่งวิถีทางนั้น หรือลุกขึ้นขบถเพื่อค้นหาคำตอบอย่างเสรี แล้วต่อสู้เพื่อวิถีทางที่ตนเป็นผู้เลือก

การต่อสู้ ที่แท้เกิดขึ้นภายใน มิใช่การช่วงชิงชัยชนะเหนือโลก หรือบุคคลอื่นใด หากแต่เป็นตนเอง และจิตใจอันซับซ้อนแห่งตน เป็นการต่อสู้ที่อ่อนน้อม และเคารพในศักยภาพแห่งตน และผู้คนรอบข้าง ด้วยความเข้าใจที่ชัดแจ้งสู่การปฏิบัติที่สมบูรณ์  

จำเป็นละหรือ ? ที่การขบถครั้งนี้จะต้องมีการกำหนดเป้าหมายบางอย่างอันห่างไกลไว้เพื่อรอคอยสิ่งที่เรียกว่า ‘ความสำเร็จ’ ก็หากหนทางที่เลือกเดินเป็นทางที่ถูกต้องแล้ว ทุกก้าวย่างในวิถีอันงดงามมิใช่ความสำเร็จหรอกหรือ เมื่อเราเป็นผู้ค้นหา และกำหนดทิศทางของชีวิตด้วยความเข้าใจที่แท้ ความสำเร็จย่อมเกิดขึ้นในทุกย่างก้าวของชีวิต