ไปยังหน้า : |
มูลนิธิสถานที่ไม่ตั้งอยู่ในความประมาทรุ.๑๐๖ ได้แสดงสรุปสภาพของวาโยธาตุไว้ดังนี้
ความปรากฏขึ้นของธาตุลม ที่เรียกว่า วาโยธาตุ นั้น อาศัยธาตุทั้ง ๓ ที่เหลือจึงทำให้ปรากฏและเป็นไปได้ กล่าวคือ
๑. มีปถวีธาตุ เป็นที่ตั้งอาศัยเกิด
๒. มีอาโปธาตุ เป็นตัวเกาะกุมไว้ให้รวมอยู่กับธาตุอื่น ๆ ได้
๓. มีเตโชธาตุ เป็นผู้ตามรักษา ทำให้อุ่นหรือเย็น ในอุณหภูมิที่พอเหมาะ
อนึ่ง วาโยธาตุนี้ เป็นรูปธาตุที่มีความสำคัญมากแก่สัตว์ที่มีวิญญาณครอง เพราะถ้าไม่มีลมหายใจแล้ว สัตว์นั้นก็ต้องตาย [ยกเว้นพรหมทั้งหลาย] และธาตุลมนี่แหละที่ทำให้เกิดอาการเคลื่อนไหวร่างกายและการเปล่งวาจา ที่เรียกว่า กายวิญญัติ และ วจีวิญญัติ ได้ ถ้าการเคลื่อนไหวร่างกายและการเปล่งวาจาดี มีประโยชน์ ย่อมเกิดเป็นบุญกุศล ให้ผลเป็นความสุข แต่ถ้าการเคลื่อนไหวร่างกายและวาจาเป็นไปในทางที่ไม่ดี มีโทษ ย่อมเป็นบาปอกุศล ให้ผลเป็นความทุกข์ต่อไปได้