ไปยังหน้า : |
จรณะ หมายถึง ความประพฤติอันเป็นคุณสมบัติที่ดีงาม ซึ่งเป็นคุณสมบัติของพระพุทธเจ้าในบทว่า วิชชาจรณสัมปันโน มี ๑๕ ประการ คือ
๑. สีลสังวร การสำรวมในศีล
๒. อินทรียสังวร การสำรวมอินทรีย์
๓. โภชเนมัตตัญญุตา การรู้จักประมาณในการบริโภค
๔. ชาคริยานุโยค การประกอบความเพียรเนืองนิตย์
๕. สัทธา ความเชื่อในหนทางแห่งโพธิญาณ
๖. หิริ ความละอายต่อการทำบาป
๗. โอตตัปปะ ความเกรงกลัวต่อการทำบาป [ผลของบาป]
๘. พาหุสัจจะ การเป็นผู้ได้ยินได้ฟังมามาก
๙. วิริยารัมภะ การปรารภความเพียรอยู่เสมอ
๑๐. สติ ความระลึกรู้สึกตัวได้เสมอ
๑๑. ปัญญา ความรอบรู้ในสรรพสิ่งทั้งปวง
๑๒. ปฐมฌาน ฌานที่ ๑ ประกอบด้วยองค์ฌาน ๕
๑๓. ทุติยฌาน ฌานที่ ๒ ประกอบด้วยองค์ฌาน ๓
๑๔. ตติยฌาน ฌานที่ ๓ ประกอบด้วยองค์ฌาน ๒
๑๕. จตุตถฌาน ฌานที่ ๔ ประกอบด้วยองค์ฌาน ๒