ไปยังหน้า : |
กัมมัญญตาเจตสิกทั้ง ๒ ดวง อยู่ในกลุ่ม โสภณราสี คือ หมวดโสภณเจตสิก ๒๕ และเป็น โสภณสาธารณเจตสิก คือ เจตสิกที่ประกอบกับโสภณจิตได้ทุกดวง
กัมมัญญตาเจตสิกทั้ง ๒ ดวงนี้ เป็น นิยตโยคีเจตสิก คือ เจตสิกที่ประกอบกับจิตได้โดยแน่นอน หมายความว่า เมื่อระบุว่าประกอบกับจิตดวงใดแล้ว เมื่อจิตดวงนั้นเกิดขึ้น ย่อมมีกัมมัญญตาเจตสิกทั้ง ๒ ดวงนี้ประกอบร่วมด้วยเสมอ โดยไม่มีกรณียกเว้น ได้แก่ การประกอบในโสภณจิต ๕๙ หรือ ๙๑ ดวง
กัมมัญญตาเจตสิกทั้ง ๒ ดวงนี้ เป็นสภาวธรรมที่ทำสัมปยุตตธรรม คือ จิตและเจตสิกอื่น ๆ ที่เกิดพร้อมกับตนให้มีความเหมาะควรหรือมีความพร้อมที่จะรองรับสิ่งที่ดีงามได้โดยสะดวก ไม่ให้เกิดอาการแข็งกระด้างหรือดื้อรั้น มีแง่งอน เจ้าเล่ห์มารยา เป็นต้น
กัมมัญญตาเจตสิก ย่อมเกิดร่วมกับเจตสิกได้ ๓๗ ดวง [เว้นตัวเอง] คือ
เมื่อประกอบกับโสภณจิต ๕๙ หรือ ๙๑ ดวง ย่อมเกิดพร้อมกับอัญญสมานเจตสิก ๑๓ และโสภณเจตสิก ๒๔ [เว้นกัมมัญญตาเจตสิกอย่างใดอย่างหนึ่ง ที่ระบุเป็นประธาน] ตามที่จิตแต่ละดวงนั้นจะมีเจตสิกอะไรประกอบร่วมด้วยได้ กัมมัญญตาเจตสิกย่อมเกิดพร้อมกับเจตสิกเหล่านั้นด้วย