| |
สรุปการจำแนกจิตตชรูป ๗ อย่าง ตามประเภทของจิต   |  

๑. จิตตชรูปที่เกิดจากโลภโสมนัสสสหคตจิต ๔ ดวง และเจตสิกที่ประกอบ ๒๒ ดวง มี ๖ อย่าง คือ

[๑] จิตตชรูปสามัญ

[๒] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการหัวเราะ

[๓] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวอิริยาบถน้อย

[๔] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการพูด

[๕] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับอิริยาบถใหญ่ทั้ง ๔

[๖] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับอิริยาบถใหญ่ทั้ง ๔ ตั้งมั่น

๒. จิตตชรูปที่เกิดจากโลภอุเปกขาสหคตจิต ๔ ดวง และเจตสิกที่ประกอบ ๒๑ ดวง มี ๕ อย่าง คือ

[๑] จิตตชรูปสามัญ

[๒] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวอิริยาบถน้อย

[๓] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการพูด

[๔] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับอิริยาบถใหญ่ทั้ง ๔

[๕] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับอิริยาบถใหญ่ทั้ง ๔ ตั้งมั่น

๓.จิตตชรูปที่เกิดจากโทสมูลจิต ๒ ดวงและเจตสิกที่ประกอบ ๒๒ ดวงมี ๖ อย่างคือ

[๑] จิตตชรูปสามัญ

[๒] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการร้องไห้

[๓] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวอิริยาบถน้อย

[๔] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการพูด

[๕] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับอิริยาบถใหญ่ทั้ง ๔

[๖] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับอิริยาบถใหญ่ทั้ง ๔ ตั้งมั่น

๔. จิตตชรูปที่เกิดจากโมหมูลจิต ๒ และเจตสิกที่ประกอบ ๑๖ ดวง มี ๕ อย่างคือ

[๑] จิตตชรูปสามัญ

[๒] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวอิริยาบถน้อย

[๓] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการพูด

[๔] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับอิริยาบถใหญ่ทั้ง ๔

[๕] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับอิริยาบถใหญ่ทั้ง ๔ ตั้งมั่น

๕. จิตตชรูปที่เกิดจากทวิปัญจวิญญาณจิต ๑๐ และเจตสิกที่ประกอบ ๗ ดวงไม่มี

๖. จิตตชรูปที่เกิดจากมโนธาตุจิต ๓ สันตีรณจิต ๓ และเจตสิกที่ประกอบ ๑๑ ดวง มี ๑ อย่าง คือ จิตตชรูปสามัญ

๗. จิตตชรูปที่เกิดจากมโนทวาราวัชชนจิต ๑ และเจตสิกที่ประกอบ ๑๑ ดวง มี ๕ อย่าง คือ

[๑] จิตตชรูปสามัญ

[๒] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวอิริยาบถน้อย

[๓] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการพูด

[๔] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับอิริยาบถใหญ่ทั้ง ๔

[๕] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับอิริยาบถใหญ่ทั้ง ๔ ตั้งมั่น

๘.จิตตชรูปที่เกิดจากหสิตุปปาทจิต ๑ และเจตสิกที่ประกอบ ๑๒ ดวงมี ๖ อย่างคือ

[๑] จิตตชรูปสามัญ

[๒] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการหัวเราะ

[๓] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวอิริยาบถน้อย

[๔] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการพูด

[๕] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับอิริยาบถใหญ่ทั้ง ๔

[๖] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับอิริยาบถใหญ่ทั้ง ๔ ตั้งมั่น

๙. จิตตชรูปที่เกิดจากมหากุศลโสมนัสสสหคตจิต ๔ มหากิริยาโสมนัสสสหคตจิต ๔ และเจตสิกที่ประกอบ ๓๘ ดวง มี ๖ อย่าง คือ

[๑] จิตตชรูปสามัญ

[๒] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการหัวเราะ

[๓] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวอิริยาบถน้อย

[๔] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการพูด

[๕] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับอิริยาบถใหญ่ทั้ง ๔

[๖] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับอิริยาบถใหญ่ทั้ง ๔ ตั้งมั่น

๑๐. จิตตชรูปที่เกิดจากมหากุศลอุเบกขาสหคตจิต ๔ มหากิริยาอุเบกขาสหคตจิต ๔ และเจตสิกที่ประกอบ ๓๗ ดวง มี ๕ อย่าง คือ

[๑] จิตตชรูปสามัญ

[๒] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวอิริยาบถน้อย

[๓] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการพูด

[๔] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับอิริยาบถใหญ่ทั้ง ๔

[๕] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับอิริยาบถใหญ่ทั้ง ๔ ตั้งมั่น

๑๑. จิตตชรูปที่เกิดจากมหาวิบากจิต ๘ และเจตสิกที่ประกอบ ๓๓ ดวง มี ๑ อย่างคือ จิตตชรูปสามัญ

๑๒. จิตตชรูปที่เกิดจากอัปปนาชวนจิต ๒๖ [เว้นอภิญญาจิต ๒] และเจตสิกที่ประกอบ ๓๘ ดวง มี ๒ อย่าง คือ

[๑] จิตตชรูปสามัญ

[๒] จิตตชรูปที่ทำให้อิริยาบถใหญ่ทั้ง ๓ [ยืน นั่ง นอน]ที่เกิดจากมโนทวาราวัชชนจิต ๑ กามชวนจิต ๒๙ อภิญญาจิต ๒ นั้นมีความตั้งมั่นอยู่ได้นานยิ่งขึ้น

๑๓. จิตตชรูปที่เกิดจากรูปาวจรวิบากจิต ๕ และเจตสิกที่ประกอบ ๓๕ ดวง มี ๑ อย่าง คือ จิตตชรูปสามัญ

๑๔. จิตตชรูปที่เกิดจากอรูปาวจรวิบากจิต ๔ เจตสิกที่ประกอบ ๓๐ ดวงไม่มี

๑๕. จิตตชรูปที่เกิดจากอภิญญาจิต ๒ เจตสิกที่ประกอบ ๓๐ ดวง มี ๕ อย่าง คือ

[๑] จิตตชรูปสามัญ

[๒] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวอิริยาบถน้อย

[๓] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับการพูด

[๔] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับอิริยาบถใหญ่ทั้ง ๔

[๕] จิตตชรูปที่เกี่ยวกับอิริยาบถใหญ่ทั้ง ๔ ตั้งมั่น


เกี่ยวกับตำราอภิธรรม ออนไลน์ (Disclaimer)
ตำราอภิธรรมออนไลน์ พัฒนาขึ้นโดยความร่วมมือของอภิธรรมมหาวิทยาลัย วัดระฆังฯ วัดญาณเวศกวัน และ หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ เพื่อนำเสนอสื่อธรรมสำหรับการศึกษาค้นคว้า โดยได้รับอนุญาต และเอกสารต้นฉบับจากผู้เขียน ดังนี้
(๑) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๕๒), จิตปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๑, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
(๒) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๕๖), เจตสิกปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๒, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
(๓) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๖๓), รูปปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๖, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
ผู้สนใจศึกษาสามารถติดต่อสอบถามรายละเอียดเกี่ยวกับหนังสือ และหลักสูตรการศึกษาได้ที่ สำนักงานอภิธรรมมหาวิทยาลัยแห่งประเทศไทย วัดระฆังโฆษิตารามวรมหาวิหาร (คณะ ๗) แขวงศิริราช เขตบางกอกน้อย กรุงเทพฯ ๑๐๗๐๐ โทร ๐๒ ๔๑๑ ๔๕๔๖, ๑๒ ๔๑๒ ๑๐๘๔, ๐๘๖ ๐๓๘ ๒๙๓๓


  |