ไปยังหน้า : |
การประหาณอกุศลจิตนั้น ย่อมมีวิธีในการประหาณได้เป็น ๓ ระดับ กล่าวคือ
๑. ประหาณโดยตทังคปหาน ละได้ชั่วคราวด้วยอำนาจมหากุศลหรือศีลกุศล
๒. ประหาณโดยวิกขัมภนปหาน ละได้ด้วยการข่มไว้ ด้วยอำนาจฌานกุศล
๓. ประหาณโดยสมุจเฉทปหาน ละได้โดยเด็ดขาด ด้วยอำนาจมรรคกุศล
โลภมูลจิต | ละโดยตทังคปหาน | ด้วยอำนาจความสันโดษ และเจตนาวิรัติ | ||
ละโดยวิกขัมภนปหาน | ด้วยอำนาจฌานกุศล | |||
ละโดยสมุจเฉทปหาน | ด้วยอำนาจอรหัตตมรรคญาณ | |||
โทสมูลจิต | ละโดยตทังคปหาน | ด้วยอำนาจเมตตากรุณา | ||
ละโดยวิกขัมภนปหาน | ด้วยอำนาจฌานกุศล | |||
ละโดยสมุจเฉทปหาน | ด้วยอำนาจอนาคามิมรรคญาณ | |||
โมหมูลจิต | ละโดยตทังคปหาน | ด้วยอำนาจปัญญาในมหากุศล | ||
ละโดยสมุจเฉทปหาน | ด้วยอำนาจอรหัตตมรรคญาณ | |||
โมหมูลจิต | ไม่สามารถละโดยวิกขัมภนปหาน | คือ ด้วยอำนาจฌานกุศลได้ |
[ยกเว้นวิจิกิจฉาสัมปยุตตจิต ที่ข่มด้วยอำนาจของฌานได้]