ไปยังหน้า : |
คณาจารย์อภิธรรมในประเทศไทย มีอาจารย์วรรณสิทธิ ไวทยะเสวี เป็นต้นรุ.๓๖ ได้แสดงสรุปรูป ๒๘ ที่แบ่งออกเป็น ๒ ประเภทไว้ดังนี้
รูปหมวดใหญ่ รูปหมวดเล็ก รูปหมวดใหญ่
๑] มหาภูตรูป ๔ ๑. มหาภูตรูป มี ๔ รูป ๒. ปสาทรูป มี ๕ รูป ๓. โคจรรูป มี ๔ รูป ๔. ภาวรูป มี ๒ รูป ๑] นิปผันนรูป ๑๘ ๕. หทยรูป มี ๑ รูป ๖. ชีวิตรูป มี ๑ รูป ๒] อุปาทายรูป ๒๔ ๗. อาหารรูป มี ๑ รูป ๘. ปริจเฉทรูป มี ๑ รูป ๙. วิญญัติรูป มี ๒ รูป ๒] อนิปผันนรูป ๑๐ ๑๐. วิการรูป มี ๓ รูป ๑๑. ลักขณรูป มี ๔ รูป
ในจำนวนรูป ๒๘ ที่แสดงเป็น ๒ ประเภทใหญ่ ๆ นี้ อาจแสดงเป็นประเภทเล็กได้ ๑๑ ประเภท ตามหมวดหมู่ของรูปที่แสดงไว้นั้น ตั้งแต่มหาภูตรูปจนถึงอาหารรูป รวม ๑๘ รูปนั้น ชื่อว่า เป็นรูปปรมัตถ์โดยแท้ เรียกว่า นิปผันนรูป ส่วนรูปที่เหลืออีก ๑๐ รูป นับตั้งแต่ปริจเฉทรูปจนถึงลักขณรูป ๔ นั้น ไม่ใช่เป็นรูปปรมัตถ์โดยแท้ แต่เป็นรูปพิเศษที่เกิดขึ้นโดยเป็นอาการของรูปปรมัตถ์แท้ ๑๘ รูปเท่านั้น เรียกว่า อนิปผันนรูป