| |
การปรากฏแก่มโนทวารวิถีของลหุตารูป   |  




คำอธิบายเพิ่มเติมของผู้เขียน :

ลหุตารูปนี้มีสภาพเป็นธัมมารมณ์ คือ อารมณ์ที่รับรู้ได้ทางใจอย่างเดียวเท่านั้น ไม่สามารถรับรู้สภาวะของลหุตารูปนี้ทางปัญจทวาร คือ ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ทวารใดทวารหนึ่งได้เลย เพราะลหุตารูปนี้มีสภาพเป็นเพียงความเบาของนิปผันนรูปทั้งหลายเท่านั้น ไม่ใช่รูปารมณ์ที่จะรับรู้ทางจักขุทวารได้ ไม่ใช่สัททารมณ์ที่จะรับรู้ทางโสตทวารได้ ไม่ใช่คันธารมณ์ที่จะรับรู้ทางฆานทวารได้ ไม่ใช่รสารมณ์ที่จะรับรู้ทางชิวหาทวารได้ และไม่ใช่โผฏฐัพพารมณ์ที่จะรับรู้ทางกายทวารได้ เป็นรูปที่ไม่มีรูปร่างสัณฐานของตนอยู่โดยเฉพาะ เป็นเพียงสุขุมรูป คือ รูปที่ละเอียด ซึ่งปรากฏเป็นอาการเบาของนิปผันนรูปเท่านั้น หรือพูดง่าย ๆ ว่าเป็นเพียงคุณสมบัติของร่างกายที่มีสภาพเป็นปกติ ที่เรียกว่า สุขภาพอนามัย นั่นเอง ด้วยเหตุนี้ บุคคลทั้งหลายจึงไม่สามารถรับรู้สภาพแห่งลหุตารูปโดยทวารทั้ง ๕ มีจักขุทวารเป็นต้นดังกล่าวแล้วได้ รับรู้สึกได้เฉพาะทางมโนทวารเท่านั้นว่า “สิ่งนั้นปรากฏอยู่” ซึ่งเป็นความรู้สึกที่เกิดขึ้นโดยอาศัยการสังเกตจับความรู้สึกที่ปรากฏขึ้นภายในร่างกายของตนหรือภายในร่างกายของบุคคลอื่นนั่นเอง ซึ่งความรู้สึกในสภาพแห่งลหุตารูปที่ปรากฏทางมโนทวารนั้น มีลำดับความเป็นไปเหมือนกันกับสุขุมรูปอื่น ๆ มีอาโปธาตุ เป็นต้นดังกล่าวแล้ว เพียงแต่ในการรับรู้ลหุตารูปนี้ เป็นการรับรู้โดยอาศัยการสังเกตความรู้สึกที่เบาพร้อมแห่งร่างกายเท่านั้น


เกี่ยวกับตำราอภิธรรม ออนไลน์ (Disclaimer)
ตำราอภิธรรมออนไลน์ พัฒนาขึ้นโดยความร่วมมือของอภิธรรมมหาวิทยาลัย วัดระฆังฯ วัดญาณเวศกวัน และ หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ เพื่อนำเสนอสื่อธรรมสำหรับการศึกษาค้นคว้า โดยได้รับอนุญาต และเอกสารต้นฉบับจากผู้เขียน ดังนี้
(๑) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๕๒), จิตปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๑, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
(๒) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๕๖), เจตสิกปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๒, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
(๓) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๖๓), รูปปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๖, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
ผู้สนใจศึกษาสามารถติดต่อสอบถามรายละเอียดเกี่ยวกับหนังสือ และหลักสูตรการศึกษาได้ที่ สำนักงานอภิธรรมมหาวิทยาลัยแห่งประเทศไทย วัดระฆังโฆษิตารามวรมหาวิหาร (คณะ ๗) แขวงศิริราช เขตบางกอกน้อย กรุงเทพฯ ๑๐๗๐๐ โทร ๐๒ ๔๑๑ ๔๕๔๖, ๑๒ ๔๑๒ ๑๐๘๔, ๐๘๖ ๐๓๘ ๒๙๓๓

  |