ไปยังหน้า : |
๑. การรู้แบบสัญญารู้ คือ การรู้โดยอาศัยการกำหนดจดจำเอาไว้ได้ เช่น จำได้ว่า สีเขียว สีเหลือง สีแดง สีขาว นายดำ นายแดง คน สัตว์ สิ่งของ หรือ หมวดธรรมต่าง ๆ เป็นต้น
๒. การรู้แบบปัญญารู้ คือ การรู้เหตุผลตามความเป็นจริง เช่น รู้จักบาป บุญ คุณ โทษ ประโยชน์ และสิ่งที่มิใช่ประโยชน์ หรือ รู้รูปนามตามความเป็นจริง เป็นการรู้เพื่อทำลายกิเลส มีความเห็นผิด เป็นต้น ให้หมดไป
๓. การรู้แบบวิญญาณรู้ คือ การรู้โดยอาศัยการที่จิตรับอารมณ์อยู่เสมอทางทวารต่าง ๆ คือ รู้รูปารมณ์ทางจักขุทวาร รู้สัททารมณ์ทางโสตทวาร รู้คันธารมณ์ทางฆานทวาร รู้รสารมณ์ทางชิวหาทวาร รู้โผฏฐัพพารมณ์ทางกายทวาร และรู้ธัมมารมณ์ทางมโนทวาร
การรู้อารมณ์ของจิต จึงเป็นแบบวิญญาณรู้นั่นเอง เพราะคำว่า จิต หรือ วิญญาณ นั้น มีความหมายเป็นอย่างเดียวกัน