ไปยังหน้า : |
พระอาจารย์สัทธัมมโชติกะ ธัมมาจริยะและอาจารย์วรรณสิทธิ ไวทยะเสวีรุ.๓๕๖ ได้แสดงความหมายและวจนัตถะของวิญญัติรูปไว้ ดังต่อไปนี้
วิญญัติรูป เป็นรูปที่แสดงอาการพิเศษให้รู้ความประสงค์ของกันและกันได้ ดังมีวจนัตถะแสดงว่า “อธิปฺปายํ วิญฺาเปตีติ = วิญฺตฺติ” แปลความว่า รูปใดทำให้ผู้อื่นรู้ถึงความประสงค์ เพราะเหตุนั้น รูปนั้น จึงชื่อว่า วิญญัติรูป
อีกนัยหนึ่ง “วิญฺายตีติ = วิญฺตฺติ” แปลความว่า รูปใดพึงรู้ได้ด้วยตนเอง เพราะเหตุนั้น รูปนั้น จึงชื่อว่า วิญญัติรูป
“วิญฺาเปตีติ วิญฺตฺติ” แปลความว่า รูปใดย่อมทำให้รูปอื่นเคลื่อนไหวได้ เพราะเหตุนั้น รูปนั้น จึงชื่อว่า วิญญัติรูป
หรืออีกนัยหนึ่ง “วิญฺาเปนฺติ ชนา วิญฺายนฺติ วา ชเนหิ อญฺมญฺสฺส จิตฺตานิ เอตายาติ = วิญฺตฺติ” แปลความว่า ชนทั้งหลายย่อมรู้จิตใจซึ่งกันและกันได้โดยอาศัยรูปนั้น หรือชนทั้งหลายย่อมรู้จิตใจซึ่งกันและกันได้โดยอาศัยรูปนั้น เพราะเหตุนั้น รูปที่เป็นเหตุให้ชนทั้งหลายรู้จิตใจซึ่งกันและกันได้นั้น จึงชื่อว่า วิญญัติรูป เพราะฉะนั้น วิญญัติรูปนี้ จึงมี ๒ อย่าง คือ กายวิญญัติรูป และ วจีวิญญัติรูป