ไปยังหน้า : |
ในสังคีติสูตร ทีฆนิกาย ปาฎิกวรรค พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๑ [พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๓] เป็นต้น ได้แสดงอนุตตริยะ คือ ความยอดเยี่ยม ไว้ ๘ ประการรุ.๑๙๓ คือ
๑. ทัสสนานุตตริยะ การเห็นอันยอดเยี่ยม
๒. สวนานุตตริยะ การฟังอันยอดเยี่ยม
๓. ลาภานุตตริยะ การได้อันยอดเยี่ยม
๔. สิกขานุตตริยะ การศึกษาอันยอดเยี่ยม
๕. ปาริจาริยานุตตริยะ การปรนนิบัติอันยอดเยี่ยม
๖. อนุสสตานุตตริยะ การระลึกอันยอดเยี่ยม
๗. ปฏิปทานุตตริยะ การปฏิบัติอันยอดเยี่ยม
๘. วิมุตตานุตตริยะ การพ้นอันยอดเยี่ยม
อนุตตริยะทั้ง ๘ ประการนี้ เกิดขึ้นด้วยอำนาจแห่งเหตุปัจจัยมีปุพเพกตปุญญตา คือ การได้ทำบุญไว้แต่ปางก่อน เป็นต้น ซึ่งอาศัยรูปธรรมเป็นปัจจัยสำคัญโดยมาก เช่น การเห็นอันยอดเยี่ยมจะเกิดขึ้นได้ต้องมีจักขุปสาทรูปสมบูรณ์ดี เป็นต้น ถ้าบุคคลขาดจักขุปสาทรูปแล้ว บุคคลนั้นก็ยากที่จะได้ประสบกับทัสสนานุตตริยะนี้ได้ ดังนี้เป็นต้น