| |
วจนัตถะ [คำจำกัดความ] ของปุริสภาวรูป   |  

คณาจารย์อภิธรรมในประเทศไทย มีพระอาจารย์สัทธัมมโชติกะ ธัมมาจริยะรุ.๒๖๗ เป็นต้น ได้แสดงวจนัตถะและความหมายของปุริสภาวรูปไว้ดังต่อไปนี้

ปุริสภาวรูป หมายถึง รูปที่แสดงความเป็นเพศชายให้ปรากฏ เป็นรูปธรรมที่เกิดจากกรรมเป็นสมุฏฐาน มีแผ่ซ่านไปทั่วร่างกายของชาย ดังมีวจนัตถะแสดงว่า “ปุมสฺส ภาโว = ปุริสภาโว” แปลความว่า รูปที่เป็นเหตุแห่งความเป็นชาย ชื่อว่า ปุมภาวะ หรือ ปุริสภาวะ

บทสรุปของผู้เขียน :

ตามวจนัตถะที่ท่านแสดงไปแล้ว สามารถสรุปความหมายของปุริสภาวรูปได้ดังต่อไปนี้

ปุริสภาวรูป หมายถึง รูปที่แสดงความเป็นผู้ชายให้ปรากฏในความรู้สึกของบุรุษหรือสัตว์เพศผู้ เป็นรูปธรรมที่เกิดจากกรรมเป็นสมุฏฐาน มีแผ่ซ่านไปทั่วร่างกายของบุรุษ เป็นธรรมที่รู้ได้ด้วยใจคือรู้ได้โดยแน่นอนด้วยมโนทวารวิถีเท่านั้น มิใช่รู้ได้ด้วยตาหรือด้วยหูเป็นต้นแต่ประการใด เพราะการเห็นรูปร่างสัณฐานหรือการได้ยินเสียง เป็นต้นของบุรุษนั้น ก็มิใช่เป็นการรู้ถึงความเป็นชาย แท้ที่จริงแล้ว ตามีสมรรถภาพเพียงให้จิตอาศัยเห็นสีต่าง ๆ และหูก็มีสมรรถภาพเพียงให้จิตอาศัยได้ยินเสียงต่าง ๆ ดังนี้เป็นต้นเท่านั้น ตาไม่สามารถเห็นความเป็นชายได้ หรือหูก็ไม่สามารถได้ยินเสียงความเป็นบุรุษได้เลย แต่ที่รู้ว่าเป็นบุรุษนั้น ย่อมรู้ได้ด้วยใจ โดยอาศัยภาวรูปที่เป็นตัวแสดงเครื่องหมายและอาการต่าง ๆ


เกี่ยวกับตำราอภิธรรม ออนไลน์ (Disclaimer)
ตำราอภิธรรมออนไลน์ พัฒนาขึ้นโดยความร่วมมือของอภิธรรมมหาวิทยาลัย วัดระฆังฯ วัดญาณเวศกวัน และ หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ เพื่อนำเสนอสื่อธรรมสำหรับการศึกษาค้นคว้า โดยได้รับอนุญาต และเอกสารต้นฉบับจากผู้เขียน ดังนี้
(๑) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๕๒), จิตปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๑, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
(๒) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๕๖), เจตสิกปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๒, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
(๓) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๖๓), รูปปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๖, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
ผู้สนใจศึกษาสามารถติดต่อสอบถามรายละเอียดเกี่ยวกับหนังสือ และหลักสูตรการศึกษาได้ที่ สำนักงานอภิธรรมมหาวิทยาลัยแห่งประเทศไทย วัดระฆังโฆษิตารามวรมหาวิหาร (คณะ ๗) แขวงศิริราช เขตบางกอกน้อย กรุงเทพฯ ๑๐๗๐๐ โทร ๐๒ ๔๑๑ ๔๕๔๖, ๑๒ ๔๑๒ ๑๐๘๔, ๐๘๖ ๐๓๘ ๒๙๓๓

  |