ไปยังหน้า : |
วิจิกิจฉาเจตสิก เป็นสภาวธรรมที่มีความเคลือบแคลงสงสัยในอารมณ์ ทำให้เกิดความลังเลใจ ตัดสินใจไม่เด็ดขาด เมื่อเป็นเช่นนี้ การกระทำกิจการงานต่าง ๆ ย่อมสำเร็จลุล่วงไปได้โดยยาก มักจับจดและเลิกล้มความตั้งใจอยู่เสมอ หรือตัดสินใจที่จะทำคุณงามความดีได้ไม่ราบรื่น มักสะดุจหยุดชะงักเสมอ เพราะขาดความเชื่อมั่นในสิ่งที่ตนเองศรัทธาเลื่อมใส มีคุณพระพุทธ คุณพระธรรม คุณพระสงฆ์ เป็นต้น ด้วยเหตุนี้ บุคคลที่ถูกวิจิกิจฉาครอบงำมาก จึงเป็นคนที่ทำอะไรไม่สำเร็จและเอาดีได้ยาก
วิจิกิจฉาเจตสิกนี้ย่อมประกอบกับโมหมูลจิตที่เป็นวิจิกิจฉาสัมปยุตต์ได้เพียงดวงเดียวเท่านั้น ซึ่งเป็นโมหมูลจิตดวงที่ ๑ เมื่อจิตดวงนี้เกิดขึ้นแล้ว ย่อมทำให้บุคคลเกิดความรู้สึกที่ลังเล ขาดความมั่นใจในการที่จะกระทำคุณงามความดี เพราะความไม่เชื่อมั่นในหนทางแห่งความดีที่ตนจะทำหรือกำลังทำอยู่ เมื่อเป็นเช่นนี้ จึงทำให้บุคคลนั้นมีอาการจับจดและล้มเลิกการงานอยู่เสมอ
วิจิกิจฉาเจตสิก คือ สภาวธรรมที่เป็นความลังเลสงสัยนี้ ถ้าบุคคลไม่อาจแก้ไขเยียวยาด้วยญาณปัญญาของตน ย่อมสงสัยในสิ่งต่าง ๆ มี คุณพระรัตนตรัย กรรมและผลของกรรม เป็นต้น ซึ่งเป็นเครื่องขัดขวางคุณงามความดีไม่ให้เกิดขึ้น จึงเรียกว่า วิจิกิจฉานิวรณ์